Sprekend voorbeeld voor de circulaire economie
 

De Nederlandse thermische reinigingsbedrijven voor teerhoudend asfalt hebben eind 2020 het Convenant voor teerhoudend asfaltgranulaat weer voor drie jaar verlengd tot eind 2023. Hiermee loopt de recyclingsector voorop in het uitdragen van de circulaire economie en voorkomt zij dat meer dan 2,5 miljoen ton herbruikbare bouwgrondstoffen uit de economie weglekken. De vier thermische reinigingsbedrijven verklaren met het tekenen van het convenant dat al het aangeleverde teerhoudend asfalt thermisch wordt gereinigd en de gezuiverde materialen als hoogwaardige grondstof kan worden hergebruikt in onder meer de asfalt- en betonindustrie.
Deze bedrijven A. Jansen Recycling BV, ATM (Renewi), Recycling Kombinatie REKO en Theo Pouw Secundaire Bouwstoffen geven hiermee het signaal naar lagere overheden maar ook de aannemerij af zich eveneens te scharen achter het nationaal beleid om teerhoudend asfalt thermisch te laten reinigen.                   

Export van teerhoudend asfalt wat in Nederland voor 100% kan worden gerecycled
In lijn met het beleid van de rijksoverheid schrijft tegenwoordig het overgrote deel van alle opdrachtgevers (wegbeheerders) thermische reiniging van TAG voor. Desondanks wordt nog steeds een aanzienlijk volume van het TAG geëxporteerd naar landen waar geen verbod op gebruik van teerhoudend asfalt geldt. Vanwege de aanwezigheid van de zeer zorgwekkende stoffen polycyclische aromatische koolwaterstoffen in TAG een onverantwoorde werkwijze vindt het Landelijk Monitoringsoverleg Teerasfalt (LMO-TAG). Hiermee worden andere landen opgezadeld met een gevaarlijke afvalstof, maar verdwijnen ook waardevolle grondstoffen uit Nederland, die elders weer in Nederland geïmporteerd moeten worden.
Het LMO-TAG, initiatief van de Nederlandse overheid en het bedrijfsleven, roept opdrachtgevers dan ook op naast het voorschrijven van thermische reiniging van TAG ook te controleren of dit daadwerkelijk gebeurt. Dit kan eenvoudig door een verklaring van thermische reiniging (certificaat) van het thermisch reinigingsbedrijf te eisen.

 

Persbericht TAG Convenant getekend 2021-2023 - (pdf)

Convenant thermische reinigers van teerhoudend asfalt 2021-2023 - (pdf)

A. Jansen Recycling BV uit Son heeft eind 2018 eveneens het Convenant Thermische Reiniging van teerhoudend asfaltgranulaat (TAG) getekend. Teer bevat schadelijke polycyclische koolwaterstoffen (PAK). Er zijn nu vier bedrijven in Nederland die TAG thermisch reinigen. De andere drie bedrijven zijn Recycling Kombinatie REKO, Theo Pouw Secundaire Bouwstoffen en ATM (Renewi). De bedrijven verklaren hiermee dat al het aangeleverde TAG thermisch wordt gereinigd en na reiniging vrij is van PAK. De gezuiverde reststoffen kunnen vervolgens opnieuw als hoogwaardige grondstof worden gebruikt in de asfalt- en betonindustrie. En dat is goed nieuws voor de circulaire economie.

Oud asfalt is prima te verwerken tot grondstoffen voor nieuw asfalt, maar het teer dat tot het verbod in 1991 als bindmiddel in asfalt werd gebruikt, bevat een hoog gehalte aan kankerverwekkende PAK. In Nederland is naar schatting zestig miljoen ton teerhoudend asfalt toegepast. Sinds 2001 voert de rijksoverheid actief beleid om teerhoudend asfaltgranulaat dat vrijkomt bij renovatie van wegen te ontdoen van teer. Twintig miljoen ton TAG is reeds verwijderd, de resterende veertig miljoen ton komt de komende decennia vrij bij onderhoud en vernieuwing van de infrastructuur.

Landelijk Monitoringsoverleg Teerasfalt

Het Landelijk Monitoringsoverleg Teerasfalt (LMO TAG) is een initiatief van de Nederlandse overheid en het bedrijfsleven en heeft als doelstelling het Nederlandse beleid met betrekking tot TAG te implementeren en dat teer daadwerkelijk uit het milieu wordt verwijderd. Helaas wordt door wegbeheerders niet altijd voorgeschreven dat TAG thermisch gereinigd dient te worden. Ook wordt er niet altijd gehandhaafd. LMO TAG ondersteunt opdrachtgevers, aannemingsbedrijven en ontdoeners in dit soort situaties met informatie. In 2008 is de Code Milieu Verantwoord Wegbeheer opgesteld. Door de Code te ondertekenen verklaren wegbeheerders dat vrijkomend TAG altijd thermisch dient te worden gereinigd. In 2014 is deze Code met tien jaar verlengd. Ook de CROW-publicatie 210 Richtlijn omgaan met teerhoudend asfalt is in 2015 herzien en verder toegesneden op de doelstelling om TAG uit de keten te halen. Thermisch reinigen van TAG is opgenomen als eis in het kader van Duurzaam Inkopen in de GWW- sector.

Convenant ONDERTEKEND - (pdf)

Vlaamse overheid tekent Convenant met Nederlandse thermische reinigers voor teerasfalt.

Op 12 maart 2018 hebben Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) en de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) en de drie Nederlandse thermische reinigers ATM, Recycling Kombinatie REKO en Theo Pouw Secundaire Bouwstoffen bv het Convenant “Thermische behandeling van teerhoudend asfaltpuin uit infrastructuurwerken, wegenbouw en -onderhoud in Vlaanderen” ondertekend. Een logisch gevolg van de strengere wetgeving in Vlaanderen met betrekking tot teerhoudend asfalt (TAG). Vanaf 1 januari 2019 is teerhoudende asfaltgranulaten vermengd met cement in funderingen in Vlaanderen niet meer toegelaten. Per 1 januari 2018 werd deze toepassing door het AWV al niet meer in standaard bestekken opgenomen.

Keuze voor materiaal bewust bouwen en zekerheid

Mevrouw Henny De Baets, administrateur-Generaal van de OVAM, en Tom Roelants, administrateur-Generaal van het AWV, beiden bij de ondertekening in Mechelen aanwezig, waren zeer opgetogen over het gesloten Convenant. De Vlaamse agentschappen hebben een bewuste keuze gemaakt “voor materiaal bewust bouwen” aldus mevrouw De Baets en “om teerhoudend asfalt definitief uit te keten te willen halen” voegde de heer Roelants hier aan toe. In de Vlarema van 23 februari 2017 is nog een specifiek reglement opgenomen aangaande de tussenopslag.
 

De Vlaamse agentschappen gaan voor 100% zekerheid en willen bewezen zien worden dat het aangeleverde TAG daadwerkelijk thermisch gereinigd is. In artikel 3.4 staat “De verwerkende installaties verbinden zich ertoe spontaan een certificaat van thermische reiniging van het door hen geaccepteerde teerhoudend materiaal te verstrekken aan de opdrachtgever en ontdoener” met daarbij alle overige administratieve verplichtingen. Daarnaast dient de inzameling, opslag en overbrenging van TAG enkel via COPRO- of gelijkwaardige gecertificeerde tussenopslag plaats te vinden.
AWV heeft conform het Convenant recht om op onaangekondigde momenten monsters van het gereinigde materiaal te mogen nemen en vast te stellen of het materiaal daadwerkelijk vrij is van teer.
Betreffende Vlaamse Convenant gaat hiermee weer een stap verder dan het eind 2017 aangescherpte Nederlandse Convenant en wordt dan ook door het Landelijk Monitoringsoverleg Teerasfalt als inspiratie voor Nederland gezien.

AWV ziet het in dit kader als haar taak ook andere Vlaamse publieke en private beheerders te overtuigen een begrotingspost voor thermisch reinigen van TAG in hun aanbestedingen op te nemen.

Landelijk Monitoringsoverleg Teerasfalt

Het Landelijk Monitoringsoverleg Teerasfalt, sinds 2001 als initiatief van de Nederlandse overheid en bedrijfsleven actief, heeft als doelstelling om het Nederlandse beleid met betrekking tot TAG te implementeren (“teer uit de keten”) en waar nodig knelpunten te signaleren en te bevorderen dat deze worden weggenomen.

De ondertekening van dit Vlaamse Convenant getuigt van vertrouwen in de thermische recyclinginstallaties en de wijze waarop Nederland teer uit de keten haalt. OVAM zal in het vervolg aan het Landelijk Monitoringsoverleg Teerasfalt gaan deelnemen, waarmee met alle partijen aan tafel praktische problemen uit het veld direct en daadkrachtig kunnen worden aangepakt.

Vlaams-Convenant-ondertekend - (pdf)

Nieuw Convenant voor thermische reiniging van teerhoudend asfalt (TAG) getekend.
Eind december 2017 hebben ATM, Recycling Kombinatie REKO en Theo Pouw hun uit 2015 daterende Convenant aangescherpt en voor drie jaar verlengd. Hiermee geven de drie operationele reinigers van TAG aan dat zij al het geaccepteerde teerhoudend asfalt thermisch reinigen. Deze bedrijven sluiten nadrukkelijk uit dat het door hen geaccepteerd TAG laagwaardig wordt toegepast. Het door deze drie reinigers geaccepteerde TAG wordt gereinigd tot nieuw herbruikbare grondstoffen voor onder meer de asfalt- en betonindustrie. In de aanscherping zit een nadrukkelijke borging waardoor opdrachtgevers voor infrastructurele werken er verzekerd van zijn dat hun TAG daadwerkelijk gereinigd is.

Export van kankerverwekkend afval
Teer bevat grote hoeveelheden kankerverwekkende polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK). Het gebruik ervan is sinds 1991 in Nederland verboden. Het Nederlandse beleid staat de export van TAG alleen toe indien de PAK niet in het milieu verspreid kunnen raken. Het Nederlandse beleid gaat uit van thermische reiniging als minimum standaard voor de verwerking van TAG. In lijn hiermee schrijven opdrachtgevers (wegbeheerders) in bestekken tegenwoordig vrijwel altijd thermisch reinigen voor. Desondanks lijkt toch een deel van het kankerverwekkende TAG goedkopere routes te volgen en te worden geëxporteerd naar landen waar geen verbod op gebruik van teerhoudend asfalt geldt. De Europese wetgeving biedt de mogelijkheid om TAG zonder vergunning te exporteren.

Landelijk beleid en bedrijfsleven
Sinds 2001 is het uit de keten halen van TAG kabinetsbeleid. In 2008 is, gezien de constatering dat de praktijk dit beleid nog niet voldoende volgde, op initiatief van het toenmalig ministerie van VROM de Code Milieu Verantwoord Wegbeheer (Code MVW) opgesteld. Door de Code te ondertekenen verklaren wegbeheerders dat thermische verwerking van TAG altijd de voorkeur verdient boven andere verwijderingsopties. In 2015 is deze Code met 10 jaar verlengd. Ook de CROW-publicatie 210 “Richtlijn omgaan met teerhoudend asfalt” is in 2015 herzien en beter toegesneden op de doelstelling om TAG uit de keten te halen. Thermisch reinigen van TAG is een eis bij Duurzaam Inkopen in de GWW-sector. Met de investering in reinigingscapaciteit om het probleem van teerhoudend asfalt op te lossen kwam het recyclingbedrijfsleven tegemoet aan de vraag van de rijksoverheid.

Aanscherping
De drie thermische verwerkers voor TAG achten het noodzakelijk om ontdoeners meer nog dan voorheen te ontzorgen met het verstrekken van een verklaring van thermische reiniging.
De aanscherping van het convenant zit in het feit dat zij slechts een verklaring van thermische reiniging zullen afgeven als de aannemer alle projectgebonden gegevens en bewijsstukken heeft aangeleverd. Zo krijgt de ontdoener (wegbeheerder) meer zekerheid dat haar TAG daadwerkelijk gereinigd wordt en hij daarmee betaalt voor hetgeen in zijn bestek is voorgeschreven.
 

Convenant_getekend - (pdf)