Handvat voor de toezichthouder

Ter ondersteuning van de toezichthouder heeft het Landelijk Monitoringsteam een document opgesteld om inzicht te geven in met name de problematiek van tussenopslag van teerhoudend asfalt. Hierbij geld onder meer de eenvoudige stelregel: teer in = teer uit

Rijks- en lokaalbeleid TAG

Al sinds 1999 heeft de Rijksoverheid beleid om teerhoudend asfalt uit de keten te halen.
Per 16 oktober 2021 is teerhoudend asfaltgranulaat (TAG) in Nederland wettelijk geclassificeerd als gevaarlijke afvalstof. Dit is gebeurd met het in werking treden van de Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat tot wijziging van de Regeling Europese afvalstoffenlijst en de Activiteitenregeling milieubeheer om teerhoudend asfalt aan te merken als gevaarlijk afval. De classificatie als gevaarlijk afval is hiermee verplicht voor alle asfaltgranulaat dat op basis van een PAK10 gehalte van 75 mg/kg of hoger is aangemerkt als teerhoudend. De classificatie betekent dat uitvoer uit Nederland als zogeheten groene-lijst afvalstof niet meer mogelijk is.

Het Nederlandse beleid voor TAG – een vroeg voorbeeld van niet-toxische, circulaire economie

Al in de jaren ’90 is gebruik van koolteer (“teer”) als bindmiddel in asfalt in Nederland verboden. Teer bevat veel kankerverwekkende stoffen, met name polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s). Voor TAG dat vrijkomt bij wegonderhoud met een PAK10 gehalte van 75 mg/kg of hoger is hergebruik op basis van de Nederlandse bouwstoffenwetgeving verboden. Storten is evenmin de bedoeling, omdat dan een grote hoeveelheid grondstoffen voor de economie verloren gaat. Het Landelijk afvalbeheerplan verplicht daarom tot thermische reiniging, waarbij de teer en alle andere organische componenten wordt vernietigd en milieu-verantwoorde bouwgrondstoffen worden verkregen.

In het wegonderhoud wordt al circa twintig jaar TAG gescheiden ingezameld en afgevoerd naar een van de installaties in Nederland waar het door verhitting van teer wordt ontdaan. Bestekken voor wegonderhoud schrijven algemeen de werkwijze van CROW-publicatie 210 voor (“Richtlijn omgaan met vrijgekomen asfalt”).

Nederland eerste EU land met Semipermeabele grenzen

Met de nieuwe regeling zijn de Nederlandse grenzen voor TAG “semipermeabel” (halfdoorlatend): open richting landen met milieu-verantwoorde recyclingprocessen, i.c. het thermisch reinigen van TAG, en dicht richting landen waar de afvalstof op niet-verantwoorde wijze wordt toegepast. Dit concept kan op meer soorten afvalstoffen dan TAG toegepast worden; open grenzen voor verwerkings¬processen die weliswaar duurder zijn, maar wel goed voor de toekomst en het welzijn van mens en milieu. Bedrijven investeren alleen in hoogwaardige technieken als ze verzekerd zijn van voldoende aanvoer en afzet. Zonder “semipermeabele” grenzen verdwijnen potentieel milieu-verantwoorde grondstoffen in laagwaardiger toepassingen die vaak milieurisico’s met zich mee brengen. Betreffende regeling voor TAG kan een mooi voorbeeld zijn voor andere afvalstoffen waarvoor in Nederland slimme en innovatieve recycling mogelijk is. Maar ook kan deze regeling in Europees verband navolging vinden ter versterking van de circulaire economie.

Zie verder Persbericht van 15 oktober 2021 met extra toelichting BRBS Recycling.

Achtergrond

Bij het uitvoeren van onderhoud aan asfaltverhardingen kan teerhoudend asfaltgranulaat (TAG) vrijkomen. Vanwege de milieu hygiënische en Arbo technische risico’s van dit materiaal is het beleid van de rijksoverheid er op gericht om TAG definitief uit de keten te verwijderen.

De Code MVW geeft invulling aan het Landelijk afvalbeheerplan (LAP). In de code is vastgelegd dat TAG altijd gereinigd wordt.
De staatssecretaris van het ministerie van Infrastructuur en Milieu roept door middel van een brief aan IPO en een brief aan VNG op om bij hun leden (respectievelijk de provincies en gemeenten) aan te dringen op het ondertekenen van de code en om teerhoudend asfaltgranulaat te laten afvoeren naar en verwerken door een verwerkingsinrichting met een door het bevoegd gezag verleende omgevingsvergunning.

Aanvullend op de Code Milieuverantwoord Wegbeheer voor Wegbeheerders is in december 2016 een Code specifiek bedoeld voor de aannemerij opgesteld. Aannemers vervullen namelijk een cruciale rol in het proces van opbreken, frezen van TAG en het vervolgens transporteren èn de daadwerkelijke aanlevering bij een verwerker voor thermische reiniging. Aannemers die deze Code hebben ondertekend verklaren opdrachtgevers opmerkzaam te maken op het expliciet in het bestek opnemen van thermisch reinigen van TAG. 

Code Milieuverantwoord Wegbeheer

Voor de wegbeheerders gemeenten, provincies en waterschappen is de zogenaamde Code Milieuverantwoord Wegbeheer (Code MVW) ontwikkeld. Door ondertekening van deze Code MVW committeert de wegbeheerder zich aan het rijksbeleid op het gebied van teerhoudend asfalt en geeft daarmee aan dat al het binnen haar verzorgingsgebied vrijkomend teerhoudend asfalt zal laten reinigen.

Onderteken Code Milieuverantwoord Wegbeheer voor wegbeheerders
Onderteken Code Milieuverantwoord Wegbeheer voor de aannemerij

Wilt u als wegbeherende overheid of aannemer de code ook ondertekenen? Download dan de Code Milieuverantwoord Wegbeheer en stuur twee ondertekende exemplaren naar CROW. CROW stuurt vervolgens één door de directeur van CROW ondertekend exemplaar aan u terug.

CROW
t.a.v. ir. M.J. Eijbersen
Beheerder Code Milieuverantwoord Wegbeheer
Postbus 37
6710 BA Ede

Lijst van aannemers en wegbeheerders die ondertekend hebben

12 aannemers ondertekenden op 13 december 2016, zie persbericht